Historia obrazu Matki Bożej ze Srebrnej
Historia obrazu (o wymiarach 75 szerokości i 112 cm długości) który ma ponad 500 lat, związana jest z pierwszą kaplicą która była wybudowana w osadzie Srebrna około 1511 roku. Na temat istnienia tej kaplicy możemy dowiedzieć się między innymi z opisu parafii w Kazimierzu z 1810r. napisanego przez ks. Szymona Kowalskiego.
Dokładna historia przybycia tego obrazu do Srebrnej nie jest historycznie znana ani udokumentowana. Natomiast istnieje ustny przekaz, opisany także w czasopiśmie z początku XIX w. że obraz ten miał przypłynąć rzeką Łódką i został wyłowiony właśnie tutaj w Srebrnej. Miało to mieć miejsce około 1520 r. Obraz został umieszczony, niestety nie wiemy przez kogo, w istniejącej już drewnianej kaplicy.
Zatrzymajmy się więc na chwilę przy opisie dotyczącym sposobu przybycia obrazu do osady Srebrna[1]. Czy jest to możliwe aby przyjąć tę informację za wiarygodną? Dodajmy, że miejscowość ta nie była ani wielką ani bogatą czy znaczącą. Z załączonej kopii wykazu danin i dziesięcin z 1829 r. w parafii Kazimierz do której to parafii Srebrna należała, wynika, że dziesięciny i procenty z tej miejscowości były pobierane z trudnością. Wówczas jeszcze w Srebrnej był folwark i to on głownie wspierał kazimierską Parafię.
Dlaczego więc obraz ten przybył właśnie tutaj? Skąd przybył? Kto go namalował jako piękną kopię Salus Populi Romani? Dokładną odpowiedź na te ważne pytania otrzymamy chyba dopiero w Niebie, ale jedną prawdę z pewnością znamy. Maryja, pokorna Służebnica zawsze ma upodobanie w tych którzy są pokorni, ubodzy i otwarci na Jej łaski.
Czy sposób przybycia Jej obrazu tutaj jest czymś bezprecedensowym, niemożliwym czy wymyślonym przez ludzką fantazję? Otóż sięgając wstecz do historii naszego Kościoła możemy stwierdzić, że zdarzały się wiele razy w różnych miejscach podobne przypadki : historia obrazów w Konstantynopolu, w Tichwinie w Rosji czy Genezzano we Włoszech to potwierdza. Oto jeden przykład :
Opisywany wcześniej św. German, patriarcha Konstantynopola, gdy pojawiły się trudne w tamtym regionie, chwile związane z wprowadzonym zakazem kultu świętych obrazów w Kościele i gdy pojawiło się realne ryzyko niszczenia cudownych ikon, postanowił wrzucić obraz Maryi (kopię Theotokos z Liddy) do morza, ufając, że znajdzie ta cenna ikona gdzie indziej bezpieczne miejsce. Do obrazu tego dołączył on modlitwę w której obiecuje zbawienie od Jezusa dla tych którzy będą oddawać cześć tej świętej ikonie. Na obrazie poniżej widzimy jak św. German rozstaje się z ikoną wrzucając ją do morza. W wielu źródłach możemy odnaleźć informacje na temat cudownego przybycia tego obrazu do Rzymu[2].
Historia pierwszych czterdziestu lat pobytu obrazu w Srebrnej nie jest nam znana ani opisana. Natomiast pojawia się odnotowana historycznie data 1562 rok. Otóż w tym roku pierwsza drewniana kaplica w Srebrnej spłonęła, ale obraz Matki Bożej ocalał. Było to wydarzenie z pewnością wyjątkowe, skoro na ten temat mamy zmianki co najmniej w trzech różnych źródłach.
- Na podstawie zapisków z Kościoła Narodzenia NMP w Konstantynowie z 1861 r. możemy dowiedzieć się że " oprócz kościoła parafialnego znajduje się kościółek obecnie nowo wybudowany we wsi Srebrna pod tytułem Nawiedzenia NMP. Jak szczątki dowodów wskazują, po pogorzeli z 1562 r. ocalał obraz NMP łaskami słynący, dziś w wielkim ołtarzu umieszczony. Legenda i tradycja oraz zapiski podają, że kiedy wybuchła epidemia cholery w 1852 r. proszono Matkę Boską przed tym obrazem o miłosierdzie i właśnie od tego momentu choroba ustała. Świadczą o tym pielgrzymki dziękczynne które przybywały w dniu 2 lipca do Srebrnej".
Jak widzimy w oryginalnym opisie tych wydarzeń jest też wzmianka że wśród dóbr kaplicy w Srebrnej są także wota ofiarowane Matce Bożej i dwie korony
- W 1904 r. ks. biskup pomocniczy Archidiecezji Warszawskiej Kazimierz Ruszkiewicz przyjechał do Łodzi i kilku innych miejsc z okazji Zielonych Świąt czyli Uroczystości Zesłania Ducha Świętego. Odwiedził między innymi Koluszki, Chojny, Mileszki a także 28 maja 1904 przybył do Konstantynowa. Po drodze wstąpił do Kaplicy w Srebrnej. Wówczas w Srebrnej mieszkali Katolicy Niemieccy. Dostojnego Gościa powitał pan Wejss a następnie proboszcz konstantynowski ks. Cyturus. Po słowach wstępnych ks. Proboszcz przedstawił krótką historię kaplicy w Srebrnej. Oto jego zdania : "Z pozostałych dokumentów widać, że kaplica w Srebrnej zgorzała w 1562 r. i w późniejszym czasie została odbudowana przez księcia Sanguszkę. W pożarze cudowny obraz Matki Boskiej ocalał i obecnie jest w ołtarzu. Przez kogo i kiedy pierwotna kaplica była fundowana, niewiadomo. 4 lipca roku 1887 rozebrano drewnianą kaplicę i rozpoczęto budowę obecnej. 2 lipca 1888 r. na Nawiedzenie NMP było odprawione uroczyste nabożeństwo na uproszenie odwrócenia cholery, która ustała za wstawiennictwem Bogurodzicy. Począwszy od 31 marca roku 1890 można było odprawiać codzienne nabożeństwo z wystawieniem Najświętszego Sakramentu co i do obecnej chwili ma miejsce. Taka jest krótka historya tej kaplicy.
Co się tyczy moralności zebranego ludu, muszę nadmienić, że są bogobojni, uczęszczają pilnie do kościoła, do Sakramentów śś i całym sercem są oddani Kościołowi. (...) Krótko mówiąc, uważamy wszyscy parafię Srebrną za najcenniejszą perłę "[3].
- W Aktach Konsystorza Jenegalnego Archidyecezyi Warszawskiey 1819- 1922[4], odnajdujemy na temat Kaplicy w Srebrnej następującą informację o cudownym obrazie Matki Boskiej : Murowana kaplica we wsi Srebrna pod wezwaniem Nawiedzenia Matki Boskiej zbudowana w 1887 roku z jedną małą wierzą w której znajduje się sygnaturka pokryta dachówką. Długość kaplicy 24 łokcie, szerokość 14 łokci. Wewnątrz jeden ołtarz z cudownym Obrazem Matki Bożej.
- W księdze Akta Dekanatu Zgierskiego i Łódzkiego tyczące się kościoła parafialnego w mieście Kazimierzu również mamy wzmiankę o cudownym obrazie Matki Bożej w Srebrnej. „Wewnątrz jeden ołtarz drewniany z Cudownym obrazem M. Boskiej ofiarowany przez Augusta Daukmara Ejchlera, fabrykanta łódzkiego.
Przed tym obrazem wyproszono wiele łask w czasie panujących epidemii : pierwsza 1510 r., druga 1710-1711 i trzecia epidemia cholery w 1852 r. To w czasie tej trzeciej szczególne modły zanoszono i epidemia ustała.
W duchu dziękczynienia odprawiano później corocznie 2 lipca nabożeństwo dziękczynne. Pod koniec XIX w. obraz ukoronowano koronami srebrnymi które przetrwały do dziś. W roku 2020 zostały one odnowione, pozłocone i ozdobione kamieniami.
Na początku XX w. pan Wypych z Retkini ufundował istniejące po dziś dzień żelazne schody na chór jako wotum dla Matki Bożej za dar uzdrowienia.
Od IX wieku aż po dzień dzisiejszy wiele osób ofiarowało Maryi różne wota jako dziękczynienie za otrzymane łaski. Po obu stronach ołtarza są one umieszczone w witrynach.
Obraz przysłaniający obraz Matki Bożej to obraz z końca XIX w. przedstawiający scenę Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w domu św. Elżbiety w obecności św. Józefa i męża św. Elżbiety kapłana Zachariasza.
W obecnym rozbudowanym w 2004 r. kościele dokonano w 2017r. gruntownego remontu ołtarza, a także odnowienia cudownego obrazu Matki Bożej.
Od roku 2017 jest on uroczyście odsłaniany przy śpiewie hymnu parafii na cześć Matki Bożej. Oto jego słowa:
Hymn do Matki Bożej ze Srebrnej
1. O Pełna Łaski, Arko Przymierza,
gdy Anioł Gabriel oddał Ci cześć;
w góry Judei dotrzeć zamierzasz,
aby Elżbiecie pomoc swą nieść.
Ref. Oblubienico Ducha Świętego,
wnosząca Boga na cały świat,
Uświęcaj serca ludu wiernego,
naucz nas śpiewać Magnificat. (2×)
- 2. Od wieków wielu, Niepokalana!
płaszczem opieki ochraniasz nas;
w dłoniach swych niesiesz naszego Pana
by nam królował po wieczny czas.
Od czerwca 2019 r. śpiewana jest co niedzielę przed odsłoniętym obrazem modlitwa Anioł Pański.
W roku jubileuszowym 500-lecia istnienia tego cennego i cudownego obrazu ze Srebrnej zrealizowaliśmy kilka zaplanowanych zadań:
- Od listopada 2019 r. w każdą drugą niedzielę miesiąca była odmawiana nowenna do naszej Matki Bożej ze Srebrnej. W ramach nowenny przybliżana została historia obrazów Theotokos z Liddy, Salus Populi Romani oraz obrazu Matki Bożej ze Srebrnej. Odmawiany był także akt zawierzenia. Oto jego tekst :
Akt zawierzenia
Niepokalana Matko Jezusa i Matko nasza Maryjo, ze Srebrnej! Dziękuję Ci za pięć wieków Twej obecności u nas, za czas, w którym wielokrotnie okazywałaś naszym Przodkom i nam swoje zatroskane o nas Matczyne serce, za to, że obdarzałaś nas wieloma łaskami i cudami.
Wzywając na pomoc Ducha Świętego a także wielu Aniołów, Świętych i Błogosławionych, chcę Ci wyznać, że Twoim jestem dzieckiem. W Twym Niepokalanym Sercu chcę ukryć wszystko czym jestem i co posiadam: moje serce, mój umysł, pamięć, wolę, ciało, duszę, całą moją przeszłość od pierwszych chwil istnienia, teraźniejszość i przyszłość wraz z godziną mojej śmierci; Tobie Maryjo zawierzam moją Rodzinę, Parafię i naszą Ojczyznę Polskę.
Najlepsza nasza Matko, chroń nas wszystkich od wszelkiego zła, od wszelkiej choroby; Upraszaj łaski potrzebne do wierności Bogu, do przemiany serc i uzdrowienia naszych duchowych i cielesnych ran. Prowadź po drogach życia w światłości i posługuj się nami do budowania Królestwa Prawdy Twojego Syna Jezusa Chrystusa - jedynego Zbawiciela świata, od którego pochodzi wszelkie dobro w Niebie i na Ziemi. Amen.
- Od marca roku jubileuszowego 2020 została zaproponowana szczególna forma realizacji duchowego prezentu parafian dla Matki Bożej. Ten prezent został przekazany w czasie uroczystej Mszy św. jubileuszowej czyli 14 września którą odprawił J. E. Ks. Abp Grzegorz Ryś, pasterz Archidiecezji Łódzkiej. Nazwa tego duchowego prezentu to: Korona dla Maryi z gwiazd dwunastu. W czasie trwania Wielkiego Postu ks. Proboszcz skierował do parafian takie oto słowa :
"Pozostało nam Moi Drodzy Parafianie sześć miesięcy do daty szczególnej uroczystości 500-lecia istnienia cudownego obrazu Matki Bożej w Srebrnej. Korona dla naszej Matki i Królowej jest już odnawiana, złocona i zdobiona, jednakże chcemy naszej Matce przygotować także duchową koronę z "dwunastu gwiazd". Skąd pomysł dwunastu gwiazd ? Otóż na kartach Apokalipsy św. Jana odnajdujemy w rozdziałach od 12-16 opis czasów ostatecznych Kościoła w którym to czasie Maryja jako niewiasta obleczona w słońce, księżyc pod jej stopami, ma na głowie wieniec z gwiazd dwunastu. To właśnie Ona wraz z Archaniołem Michałem ma nas bronić przed atakami starodawnego smoka Szatana.
Wieniec z gwiazd dwunastu dopełnia ostatecznie szczegół ze snu św. Józefa: oto anioł Pański ukazał mu się we śnie i rzekł: „Józefie, synu Dawida, nie bój się wziąć do siebie Maryi, twej Małżonki; albowiem z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło (Mt.1,20-21); symbolizuje więc tryumf Jego małżonki Maryi. To właśnie Ona jako Niepokalanie Poczęta, Matka Zbawiciela i Królowa Nieba i Ziemi ma wyznaczoną szczególną misję na końcu czasów Kościoła by chronić swoje dzieci. Liczba 12 uchodziła u ludów starożytnego Wschodu za symbol całkowitej zbiorowości. Zgodnie z tym symbolem jest zastosowanie tej liczby 12 w księdze Apokalipsy: 12 pokoleń Izraela i 12 Apostołów Chrystusa łączy się harmonijnie z 12 bramami i warstwami fundamentu Niebieskiego Jeruzalem. Moi drodzy, nie muszę Was przekonywać, że potrzebujemy dzisiaj szczególnie naszej Matki Bożej, Maryi, by zachować w sercach płomień wiary i pozostać wiernym nauce Jezusa. Dlatego też chcę Was zachęcić do podjęcia trudu spełnienia jednej lub kilku "gwiazd" czyli ofiar duchowych aby w dniu Jubileuszu 31 maja złożyć je w czasie Mszy św. w darze.
Oto proponowane ofiary duchowe:
- Odnowienie i pogłębienie Sakramentu Spowiedzi, pojednanie się w rodzinie i wśród przyjaciół
- Przeżyte w stanie łaski Msze św. w Intencji rodziny, parafii czy Kościoła
- Modlitwa różańcowa i Adoracja Najświętszego Sakramentu
- Post
- Jałmużna
- Lektura Pisma św.
- Ożywienie więzi z moim Aniołem Stróżem
- Ożywienie więzi z moim Patronem lub ulubionym Świętym
- Modlitwa Koronką do Bożego Miłosierdzia
- Pierwsze Soboty miesiąca
- Pogłębienie katechizmowych prawd wiary
- Modlitwa do Michała Archanioła
W dniu Jubileuszu 14 września na początku Mszy św. został wystawiony koszyczek, do którego można było anonimowo wkładać karteczki z informacją którą lub które z tych ofiar chce dana osoba ofiarować Maryi. Koszyczek ten został zaniesiony na ołtarz w procesji z darami jako nasz duchowy prezent dla Niej.
Na czas tego wyjątkowego Jubileuszu został także skomponowany hymn do naszej Najlepszej Matki:
O Matko nasza ze Srebrnej
- Na falach wód przybywasz do nas Matko,
pukając w drzwi samotnych dzieci Twych
Tu łąki ziół, tu wiatr i ptaki w gniazdach
szeptają Ci swój uwielbienia hymn.
Ref. O Matko nasza powadź dzieci Twe;
spójrz w głębię serc, rozjaśnij mrok.
Królowo świata w Srebrnej miej swój tron,
każdego z nas od złego chroń.
- Nie straszne Ci płomienie, głód, choroba;
Ty Ciągle trwasz, Jutrzenko nowych dni;
Twój Syn nasz Bóg, na dłoniach Twych spoczywa
za Twoją miłość Mario dzięki Ci.
III. Jezus, nasz Pan, Droga i Życie świata
Ukochał nas miłością aż po krzyż;
On szuka nas, przemienia wroga w brata
uwalnia z kajdan grzechów, błędów, win.
Słowa : ks. Roman Piwowarczyk, muzyka Marzena Konowalska organistka
- Grupa plastyczna działająca przy naszej Parafii podjęła się namalowania kilku obrazów które mają przedstawiać najważniejsze wydarzenia parafii na przestrzeni tych pięciu wieków.
- Liczna grupa parafian ofiarowała złoto lub pieniądze aby w tym szczególnym czasie móc zrealizować takie oto zamierzenia : odnowienie i pozłocenie tabernakulum, pozłocenie wiecznej lampki, pozłocenie serc na figurkach Matki Bożej i Pana Jezusa, wykonanie tablicy z zarysem historii obrazu i tego kościoła, zakup kielich i puszki na komunikanty (są one wiernymi kopiami z Bazyliki Watykańskiej), wykonanie dwóch złotych róż jako dar wszystkich Parafian dla Matki Bożej, a także nabycie figurki św. Michała Archanioła i św. Andrzeja Boboli.
We wrześniu 2021 roku paarafia nasza została wyróżniona i zaszczycona darem odpustów z jakich mogą kozrystać wierni z naszej parafii i pielgrzymi. Oto pisma jakie otzrymaliśmy z Penitencjarii Apostolskiej :
PENITANCJARIA APOSTOLSKA
Prot. N. 1171/21/I
OJCZE ŚWIĘTY,
Roman Piwowarczyk, Proboszcz Parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w „Srebrnej”, położonej na terenie Archidiecezji Łódzkiej, za łaskawym przyzwoleniem J.E. Arcybiskupa Metropolity, przy usilnym wsparciu J. Em. Kardynała Archiprezbitera Papieskiej Bazyliki Matki Bożej Większej, przedkłada w pokorze Waszej Świątobliwości prośby, aby udzielić daru Odpustu zupełnego wiernym nawiedzającym pobożnie Obraz Najświętszej Maryi Panny pod nazwą Wybawicielki Ludu Rzymskiego, ze czcią przechowywanego w tymże kościele parafialnym.
Wierni bowiem, którzy zwykli nawiedzać tę świątynię, wiedzeni szczególną pobożnością, oddają cześć Świętej Bożej Rodzicielce Maryi, i doświadczają, że wypływająca stąd szczera pobożność ze swej natury przyczynia się do poprawy życia i usilnego dążenia do postępowania w cnotach, zwłaszcza Wiary, Nadziei i Miłości, praktykowanych względem Boga i względem braci. Stąd też owoc łaski Odpustu, który ze swej natury wyklucza przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu, pociąga za sobą i taki skutek, że tym żywiej rozkwita w duszy pobożność. Aby wierni mogli osiągnąć te upragnione dobra, ci którym powierzona została piecza o Parafię Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, mają się troszczyć o to, aby zabezpieczona została w należytym stopniu posługa spowiedników.
Duchowa zaś łączność z Główną Świątynią Maryjną poprzez modlitwy i dobre uczynki, do której nawiązują dni ubogacone Odpustem, zrodziła się po to, aby umacniać synowską wspólnotę świętych więzów z Waszą Świątobliwością a zarazem poczucie katolickiej jedności, jako że tą samą jednością cieszą się wierni w całym Kościele. A Bóg itd.
Dnia 28 Września 2021 r.
PENITENCJARIA APOSTOLSKA na mocy specjalnych uprawnień, udzielonych jej przez Ojca Świętego, bardzo ochoczo przychyla się do przedłożonych próśb i udziela Odpustu zupełnego, pod zwykłymi warunkami (Spowiedzi sakramentalnej, Komunii świętej, oraz modlitwy według intencji Ojca Świętego) ważnie spełnionymi, aby w kościele parafialnym Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny mogli go uzyskać wierni szczerze żałujący za swoje grzechy, jeśli z pobożnością będą uczestniczyć w nabożeństwie, albo przynajmniej odmówią Modlitwę Pańską i Wyznanie Wiary: a.- w dniu święta tytułu Bazyliki Liberiańskiej (5 sierpnia); b.- w dniu święta tytułu własnego kościoła parafialnego; c.- w liturgiczne uroczystości Najświętszej Maryi Panny; d.- raz w roku, w dniu dowolnie wybranym przez każdego wiernego; e.- ilekroć do tego miejsca będą pielgrzymować grupowo.
Niniejsze pismo zachowuje ważność na czas nieograniczony. [Obowiązuje] bez względu na jakiekolwiek przeciwne zarządzenia.
MAURUS Kard. PIACENZA
Penitencjarz Większy
KRZYSZTOF NYKIEL
Regens
tłumaczył ks. dr Janusz Lewandowicz
W październiku 2020, miala miejsce pielgrzymka dziękczynna do Watykanu, wręczenie Papieżowi Franciszkowi kopii obrazu, Błogosławieństwo Papieża Franciszka dla całej parafii; Msza dziękczynna w bazylice Santa Maria Maggiore w kaplicy cudownego obrazu Salus Populi Romani.
Została wydana przez ks. Proboszcza Romana książka o historii obrazów Matki Bożej z Liddy, Salus Populi Romani i Matki Bożej ze Srebrnej
Zrealizaowano film dokumentalny pt. Tajemnica o historii obrazu Matki Bożej ze Srebrnej i Salus Populi Romani.
Grupa plastyczna z naszej parafii zorganizowała konkurs plastyczny na temat ważnych wydarzeń w ciągu 500 lat istnienia obrazu.
5 sierpnia 2021, zostały wznowione coroczne nabożeństwa dziękczynne do Matki Bożej, zapoczątkowane po roku 1855 za czasów pierwszego proboszcza Konstantynowa ks. Józefa Spechta (1855-1870). Data nabożeństwa nawiązuje do daty cudu śniegu w Rzymie z 5 sierpnia 352r.
[1] W XVI w. w Srebrnej dokładnie w 1576 r. według rejestru obwodu łęczyckiego było trzech właścicieli ziemskich : Mateusz Żabicki posiadał 2, 5 łana, Tomasz Żabicki 1,5 łana i Marcin Żabicki 1 łan. Zobacz : Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego red. Bronisław Chlebowski, t. 11, Warszawa 1860r.
[2] Christine Angelidi, Icons in the Bottle. Maria Romaia and Other Stories, in S. Efthymiadis, Ch. Messis, P. Odorico, I. Polemis (eds), «Pour une poétique de Byzance ». Hommage à Vassilis Katsaros (Paris, 2015), s. 47-48.
[3] Przegląd Katolicki, R. 42, nr28 (14 lipca 1904), s. 445, 446.
[4] Akta z Archiwum Archidiecezji Łódzkiej.
